Wat betekent dit woord en
waar komt het vandaan?

Soms komen er in kranten, tijdschriften of andere publicaties woorden voor waarvan niet iedereen meteen de betekenis weet. En hoe spreek je dat woord eigenlijk uit? Maer TexxT selecteert voor u met regelmaat zo'n moeilijk woord dat opduikt in de media.

roast

UITSPRAAK

[roost]

BETEKENIS

evenement of voorstelling waarbij iemand publiekelijk belachelijk wordt gemaakt

CITAAT

"Een gezellig bedrijfsfeestje escaleerde compleet toen een 57-jarige timmerman met smetteloze staat van dienst het publiek een grappig bedoelde ‘roast’ opdiende. Hij sloeg daarmee niet de spijker op zijn kop, maar op zijn eigen duim, want hij werd op staande voet ontslagen. ‘Hij denkt nu wel twee keer na voordat-ie weer gaat speechen, ja.’" (Bron: Timmerman na 25 jaar op staande voet ontslagen om ‘beledigende roast’: ‘Situatie slecht ingeschat’ – Amy van den Berg, AD, 11 mei 2023)

WOORDFEIT

Roast betekent in het Engels letterlijk ‘rooster’ of ‘roosteren’. Bij een roast in figuurlijke zin wordt iemand ‘geroosterd’: vaak is het een bekende persoon die openlijk bespot, beledigd en belachelijk gemaakt wordt, tot groot vermaak van het publiek. De Nederlandse woorden roosteren en grillen kunnen overigens ook zo’n figuurlijke betekenis hebben: ‘scherp ondervragen, sterk bekritiseren’. Roast en roosteren zijn beide ontleend aan het Oudfranse rostir (tegenwoordig rôtir), dat ook al ‘roosteren’ betekende.

Het beeld van grillen, roosters en vuur komt in verschillende uitdrukkingen voor. Zo betekent iemand op de rooster leggen dat iemand streng en indringend wordt ondervraagd. De uitdrukking iemand het vuur na aan de schenen leggen betekent net zoiets: ‘iemand scherp ondervragen, het iemand moeilijk maken’. Verder kun je iemand ook afbranden of affakkelen: ‘vernietigend beoordelen’. Kennelijk past het beeld van vuur en hitte goed bij de benarde positie waarin mensen zich soms kunnen bevinden.

Bron: Woordpost, Genootschap Onze Taal