Geen peil op kunnen trekken

Als je niet op iemand kunt rekenen of hem niet kunt vertrouwen, of als iets niet te voorspellen is, kun je zeggen: er is geen peil op te trekken. Waar komt deze uitdrukking vandaan?

De uitdrukking komt uit de scheepvaart, in de betekenis van richtsnoer of ijkpunt. Als je wilde weten waar je je op zee bevond, kon je je positie bepalen met een peiltoestel dat deel uitmaakte van een kompas. Je nam daarbij een vast punt op het land als uitgangspunt, bijvoorbeeld een vuurtoren. Dat ijkpunt heette ‘het peil’ en op basis daarvan werd berekend waar je je bevond. Dat was dan peilen, in de peiling nemen of er peil op trekken. Lukte dit niet, dan kon je er geen peil op trekken waar je was. De figuurlijke betekenis is dan ook vooral dat je niet weet waar je aan toe bent.

Weer wat geleerd: in het kader van de nuttige weetjes 😉

Bron: Maandblad Onze Taal