Wat betekent dit woord en
waar komt het vandaan?

Soms komen er in kranten, tijdschriften of andere publicaties woorden voor waarvan niet iedereen meteen de betekenis weet. En hoe spreek je dat woord eigenlijk uit? Maer TexxT selecteert voor u met regelmaat zo'n moeilijk woord dat opduikt in de media.

emeritus

UITSPRAAK

[ee-mee-rie-tus]

BETEKENIS

met pensioen (emeritaat) zijnd (als predikant of hoogleraar)

CITAAT

"De hoofdredacteur van website neerlandistiek.nl, Marc van Oostendorp, maakt bekend wie de Everwinus Wassenbergh Penning krijgt: Marita Mathijsen, emeritus hoogleraar moderne Nederlandse letterkunde." (Bron: Marita Mathijsen krijgt Everwinus Wassenbergh Penning – De Taalstaat, 18 maart 2023)

WOORDFEIT

In sommige functies gaan mensen niet met pensioen, maar met emeritaat (in Nederland) of op emeritaat (in België). Zo is een emeritus hoogleraar een hoogleraar die die functie vanwege de leeftijd heeft neergelegd. En ook geestelijken, zoals predikanten en pausen, worden na het neerleggen van hun ambt emeritus.

Emeritus kan als bijvoeglijk naamwoord gebruikt worden, maar ook als zelfstandig naamwoord: de emeritus en in het meervoud de emeriti. Als vrouwelijke vorm kun je emerita gebruiken.

Emeritus is een vorm van het Latijnse werkwoord emerere of emereri, dat ‘uitdienen’ betekent. Aanvankelijk duidde emeritus een ‘uitgediende’ soldaat aan. Inmiddels gaat het dus om hoogleraren en geestelijken, en soms om andere hoge functionarissen, zoals magistraten.

Bron: Woordpost, Genootschap Onze Taal